Koken met een tajine

Marokkaanse kleipot

Het woord tajine is afgeleid van het Arabische woord voor aarde. Het verwijst niet alleen naar een Marokkaanse kleipot, maar ook naar het stoofgerecht dan men ermee bereidt.

Hoe ziet een tajine eruit? Een tajine bestaat uit twee delen: een lage, aardewerken schotel en een hoog, kegelvormig deksel van aardewerk. Het deksel zorgt ervoor dat de condens telkens terugvalt in de schotel.

Voordelen van koken met een tajine

Met een tajine bereid je lekkere én gezonde maaltijden:

• Gebakken klei verdeelt de warmte voor de bereiding langzaam en gelijkmatig, ideaal voor slow cooking.
• Het deksel houdt stoom, sappen en smaken bij elkaar.
• Het gaarproces vindt van binnen naar buiten plaats.
• De ingrediënten hebben weinig vetstoffen nodig, ze worden voornamelijk in hun eigen kookvocht klaar gestoofd.

Eerste gebruik van de tajine
Om te vermijden dat de aardewerken pot bij te hoge temperaturen barst, is het aangeraden om je tajine voor het eerste gebruik 24 uur te weken in water. Vooral bij ongeglazuurde tajines is dat belangrijk, zij barsten sneller dan geglazuurde. Gebruik je de tajine niet zo frequent, dan week je hem best ook nog een uurtje voor je begint te koken.  

Daarnaast is nog een andere voorzorgsmaatregel aangewezen tegen barsten. Smeer de tajine voor je hem de eerste keer wil gebruiken, aan de binnenkant in met zonnebloemolie: zowel de schaal als het deksel. Zet de tajine daarna op een laag vuurtje en verwarm hem een uurtje voor. De olie zal erin trekken, waarna je tajine keer op keer kan blijven gebruiken...

Gebruik van de tajine
Hoe kan je met een tajine koken?

• op een gasfornuis (gebruik dan wel een vlamverdeler)
• op een elektrisch fornuis
• op een keramische kookplaat
• in de meeste ovens
• op een houtskool- of houtvuur buiten

Enkele tips voor het gebruik van de tajine:

• Plaats de tajine op de kookplaat van het fornuis of in de oven.
• Doe er olijfolie en een snuifje zout in.
• Voeg pas ingrediënten toe aan de tajine, als de pot goed warm is.
• Zet het deksel op de tajine.
• Laat het gerecht op een laag vuurtje stoven.
• Meestal volstaat een half uurtje à een uurtje stoven.

Vlees bereiden:

• Bak het vlees eerst bruin in een gewone pan.
• Vervolgens leg je het vlees in de tajine: het stooft dan in eigen vocht.

Groenten bereiden:

• Groenten kunnen rechtstreeks in de tajine bereid worden.
• Leg ingrediënten met een langere gaartijd in het midden, bijvoorbeeld aardappelen.
• Als  de groenten zelf niet veel vocht afgeven, moet je er wat water aan toevoegen.

Extra handig aan een tajine is dat de schaal nog erg lang warm blijft. Je eten zal dus niet zo snel afkoelen én het presenteert mooi.

Tajine afwassen
Omdat een klassike tajine van aardewerk is, mag je hem niet in de vaatwasser steken. Met de hand afwassen is daarom de boodschap. Gebruik gewoon een beetje zeepsop en warm water.  

Gerechten uit de tajine
Zoete of hartige gerechten? Vlees, vis, groenten of fruit? Het kan allemaal in de tajine. Kies voor een hartige of een zoete variant. In dat laatste geval voeg je er honing aan toe.  

Wat je niet mag vergeten bij een tajine, zijn specerijen en kruiden zoals koriander, munt, sesamzaadjes... Zij zorgen voor een typische Marokkaanse toets aan je gerechten. Door de langzame bereidingswijze kunnen de smaken zich goed vermengen.  

Als voorgerecht kan je harirasoep met lamsvlees en kikkerwten, kruidige couscous met rozijnen en warme of koude groentesalades serveren. Verse of gedroogde vruchten zijn een lekker dessert bij een tajine. Of wat dacht je van een Marokkaanse pudding?

Aankooptips voor tajines
Waarop moet je letten bij de aankoop van een tajine? Wij sommen het even voor je op:

• Net zoals wij pannen hebben met uiteenlopende diameters, bestaan tajines in diverse maten. Een goede diameter is 30 centimeter, dan kunnen er ook gemakkelijk grote stukken vlees in bereid worden.
• Tajines zijn zowel geglazuurd als ongeglazuurd verkrijgbaar. In smaak is er geen verschil, wel zijn geglazuurder tajines gemakkelijker om af te wassen.
• In Marokkaanse winkels vind je de klassieke tajines.
• In kookwinkels is er keuze tussen verschillende soorten. Naast de klassieke aardewerken varianten kan je ook tajines van gietijzer kopen of exemplaren met een elektrisch onderstel.
• Beschilderde tajines gebruikt men eerder als decoratie: niet zozeer voor de bereiding, wel voor het serveren van het gerecht.
• Wees voorzichtig met tajines die je op vakantie koopt. Vaak zit er in traditionele exemplaren een hoge loodconcentratie, wat kan leiden tot een loodvergiftiging als je er frequent mee kookt.