Botox als alom geprezen wondermiddel tegen rimpels?
Plastische chirurgie zonder onder het mes te moeten? Enkele botoxinjecties kunnen je verlossen van ontsierende rimpels op je gelaat. Een wondermiddel, maar het heeft spijtig genoeg ook enkele beperkingen.
Botox = botulinetoxine
Botox is een medicijn gemaakt van een toxine die de bacterie Clostridium botulinum produceert. Het is dezelfde toxine die een levensbedreigende voedselvergiftiging veroorzaakt, botulisme genaamd. Dokters gebruiken de toxine in kleine dosissen om gezondheidsproblemen te behandelen.
Oorsprong van botox
In de jaren vijftig ontdekten wetenschappers dat overactieve spieren geïnjecteerd met botulinum toxine type A minder spieractiviteit vertoonden omdat het product de afgifte van acetylochine blokkeerde. De spieren konden zich niet meer samentrekken gedurende vier à zes maanden.
Oogarts Alan Scott was de eerste om kleine dosissen van de toxine te gebruiken bij de medische behandeling van twee oogspierziektes: strabismus (scheelkijken) en blepharospasm (het ongecontroleerd knipperen van de ogen). Scott wilde zijn medische ontdekking als geneesmiddel op de markt brengen, maar daarvoor had hij een farmaceutisch bedrijf nodig. In 1989 verkocht Scott de rechten van het medicijn aan Allergan, een bedrijf dat zich bezighield met oogtherapieën en contactlensproducten. Deze kregen een jaar later toestemming van de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration) om het geneesmiddel op de markt te brengen. Dat gebeurde onder de naam botox.
Daarna ontdekten artsen dat ook dystonie behandeld kon worden met botox. Dat is een neurologische bewegingsaandoening die ernstige spiercontracties in de nek en schouders veroorzaakt.
Cosmetische effecten van botox ontdekte de medische wereld ook al snel: bij patiënten die een behandeling voor oogspierziektes volgden, verzachtten de lijntjes tussen de wenkbrauwen. Na klinische testen keurde de FDA in 2002 het cosmetisch gebruik van botox goed voor de behandeling van matig tot ernstige fronslijntjes tussen de wenkbrauwen. Vandaag de dag vormen botoxinjecties de populairste cosmetische ingreep in de VS.
Mogelijke behandelingen met botox
Tegenwoordig wordt botox nog altijd gebruikt voor de behandeling van strabismus, belepharospasm en dystonie. Al associeert de overgrote meerderheid botox onmiddellijk met het tijdelijk onzichtbaar maken van gelaatsrimpels.
Daarnaast heeft botox een positief effect op heel wat andere aandoeningen. Maar het gebruik daarvoor is nog niet goedgekeurd door de FDA. Het betreft migraine, hyperhidrosis (i.c. overmatig zweten onder de oksels), het overactieve blaassyndroom, wondheling, speekselvloed, diabetische neuropathie en migraine.
Cosmetische werking van botox
Botox kan je niet gebruiken om alle rimpels te laten verdwijnen. Enkel die rimpels veroorzaakt door het spannen van spieren, kunnen met botox behandeld worden.
Hoe werkt botox dan precies? Via de huid injecteert de behandelende arts kleine hoeveelheden botox in de spier, waardoor die spier verzwakt en verlamt. De behandelde spier kan zich met andere woorden niet meer spannen, waardoor de rimpel minder zichtbaar wordt. Na drie à vier maanden herstelt de spier zich terug, waardoor de rimpel weer tevoorschijn komt. Bij sommige patiënten is botox na zes weken al uitgewerkt, anderen zijn ruim zes maanden verlost van bepaalde rimpels.
Botox als facelift?
Botox is geen facelift in de vorm van een eenvoudig spuitje. Botox kan niet alle rimpels of lijntjes laten verdwijnen, maar alleen die lijntjes gevormd door spieractivieit. Meestal betreft het lijntjes en rimpels in de bovenste helft van het gelaat zoals kraaienpotjes rond de ogen en op het voorhoofd. Dan nog hangt het van persoon tot persoon af of deze rimpels doeltreffend behandeld kunnen worden. Een rimpel die een litteken bevat, hoe klein ook, kan niet ongedaan gemaakt worden met een botoxinjectie die de spieren lam legt.
Hoe weet je of je jouw rimpels succesvol kan laten behandelen met botox? Doe de volgende eenvoudige test: strek de huid en controleer of de rimpels verdwijnen. Bespeur je geen lijntjes meer, dan zal botox een oplossing kunnen bieden. Zie je wel nog lijntjes, dan zal botox niet baten.
Botox uittesten?
Wil je botox uittesten? Houd dan rekening met de volgende aspecten:
Ben je zwanger of geef je borstvoeding, dan mag je geen botox gebruiken.
Ben je jonger dan 18 of ouder dan 65? Bij gebrek aan medische testen voor deze leeftijdscategorieën mag je geen botoxbehandeling ondergaan.
Vraag je dokter of botox je kan helpen of schaden.
Kies een dokter uit die niet alleen getraind is voor behandelingen met botox, maar er ook voldoende ervaring mee heeft.
Zorg ervoor dat je behandeld wordt in de behandelkamer van de dokter of in een ziekenhuis, zodat er noodmateriaal voorhanden is, mocht er zich een probleem voordoen.
Botoxparty’s laat je maar beter links liggen. Botox is nu eenmaal geen cosmetisch middel, maar een geneesmiddel. Je mag een tube botox trouwens niet delen.
Informeer de dokter over je gebruik van bepaalde geneesmiddelen zoals antibiotica.
Licht je dokter in als je problemen hebt met zenuwen of spieren.
Nevenwerkingen van botox
Zoals alle medicijnen kunnen botoxinjecties gepaard gaan met tijdelijke nevenwerkingen:
allergische reacties
griepachtige symptomen
hoofdpijn
verstoorde maag
pijn op de plaats van de injecties
kneuzingen die een zeven à tien dagen aanhoudt op de plaats van de injecties
verlamming van de verkeerde spiergroep
je ogen niet meer kunnen sluiten tot zes weken na de behandeling
verlies van de kauwcapaciteit bij behandeling van de kaakspieren
ongelijke glimlach
hangende oogleden
Ook botulisme wordt in verband gebracht met botoxinjecties. Je kan deze levensbedreigende ziekte haast niet oplopen als de arts het juiste type en de juiste hoeveelheid botox gebruikt én als de wijze van injecteren conform de regels is. Dat toont aan hoe belangrijk het is dat je een gespecialiseerde arts raadpleegt en dat je geen toevlucht zoekt in goedkope alternatieven op een botoxparty of bij een schoonheidsspecialist.