Om de tien jaar verdubbelt ’s werelds algemene kennis. Het is dus logisch dat je met een diploma van vijftien jaar geleden niet meer up-to-date de arbeidsvloer betreedt. Bijscholing is onmisbaar, maar tegelijk erg duur. Belgische werknemers kunnen daarom opleidingscheques aanvragen, waarbij de overheid de helft van de kosten op zich neemt.

Niet enkel opleidingen
Met opleidingscheques kan je een opleiding, een loopbaanadvies of een competentiemeting betalen bij erkende opleidingsverstrekkers. Wat betaalt de overheid precies terug? Alle rechtstreekse kosten zoals het inschrijvingsgeld, cursusmateriaal aangekocht bij het opleidingsinstituut zelf, examens... Dat betekent dat indirecte kosten zoals de vervoerskosten en eventuele kinderopvang niet in aanmerking komen.

Belgische werknemers
Alle Belgische werknemers kunnen gebruik maken van de opleidingscheques van de gewestelijke overheid. We gelden er enkele beperkingen. De opleiding moet:

• Moet je inzetbaarheid op de arbeidsmarkt verhogen (dat heeft niets te maken met je huidige job).
• Moet een getuigschrift afleveren.
• Mag niet in opdracht van de werkgever gevolgd worden.

Je kan een opleiding, bekostigd met opleidingscheques, volgen buiten je werkuren of bij de opname van opleidingsverlof. Zo heb je bijvoorbeeld betaald educatief verlof, opleidingskrediet en verlof voor sociale promotie.

Wie komt niet in aanmerking?

• Zelfstandigen
• Jongeren (16-25 jaar) met een studentenovereenkomst
• Jongeren (16-25 jaar) met een arbeidsovereenkomst van minder dan 80 uren per maand
• Mensen die niet actief zijn op de Belgische arbeidsmarkt

Erkende opleidingen
Je mag zelf kiezen waar en wanneer je een opleiding of loopbaanbegeleiding volgt. Wel moet de opleiding gegeven worden door een erkende instelling. Controleer of de instelling in deze lijst opgenomen is.

Kostenbesparing
Als werknemer betaal je maar de helft van je opleiding, de andere helft betaalt de gewestelijke overheid. Concreet wil dat zeggen dat je voor cheques met een waarde van 5, 10 en 25 euro, respectievelijk slechts 2,5, 5 en 12,5 euro zelf betaalt. Je kan maximum voor 250 euro opleidingscheques kopen per kalenderjaar. Let op, bestel enkel opleidingscheques die je effectief nodig hebt. Er wordt namelijk geen cash geld op teruggegeven. 

Bijkomende initiatieven
Onderstaande initiatieven gaan alleen uit van de Vlaamse overheid:

Heb je geen diploma secundair onderwijs en ben je minimum achttien jaar? Dan krijg je jaarlijks gratis opleidingscheques voor vijfhonderd euro. Hiermee kan je de volgende opleidingen volgen:

• Opleidingen om je diploma/getuigschrift ASO, TSO of BSO te behalen
• Opleidingen in centra voor basiseducatie en centra voor volwassenenonderwijs
• Bepaalde basisopleidingen informatica (bijv. Word, Dreamweaver, Internet)
• Basisopleidingen Nederlands voor anderstaligen tot niveau 1.2

Heb je wel een diploma secundair onderwijs, maar geen diploma hoger onderwijs? In dat geval mag je twee keer zo veel –  vijfhonderd euro i.p.v. tweehonderdvijftig euro – opleidingscheques kopen, als je een hogere studie volgt die langer dan één jaar duurt. Welke  hogere studies komen in aanmerking?

• Bacheloropleiding
• Onderwijs voor sociale promotie
• Lerarenopleiding

Start jij na een loopbaandienstverlening aan een opleiding? Bij een erkende instelling maak je aanspraak op een bijkomende tegemoetkoming van de kostprijs van loopbaandienstverlening. De vereisten zijn:

• Enkel een diploma secundair onderwijs hebben
• 45 jaar of ouder zijn
• Arbeidsgehandicapt zijn
• Geen burger van de Europese Economische Ruimte of minumum één ouder of twee grootouders die geen burger zijn van de EU 

Beperkt aantal
Het aantal opleidingscheques dat jaarlijks beschikbaar is, is beperkt. Bestel de cheques daarom tijdig. Vooral in augustus dreigt er een tekort, omdat het systeem met kalenderjaren werkt in plaats van academiejaren. Veel mensen kiezen in september immers voor een nieuwe opleiding.

Aanvragen

Hoe vraag ik opleidingscheques aan?

• Online via de website van VDAB of via de Waalse tegenhanger Le FOREM;
• Telefonisch op het nummer 0800 30700, elke werkdag van 8 tot 20u;
• In de plaatselijke werkwinkel via een zelfinschrijvingspc.

Je kan de cheques aanvragen tot twee maanden na de start van een opleiding of het afleggen van examens of proeven. Heb je nog geen beslissing kunnen maken, maar heb je wel al cheques aangevraagd? Geen probleem, je kan de cheques gedurende veertien maanden gebruiken. Begin- en einddatum vind je terug op de opleidingscheque.

In Nederland bestaat het systeem van opleidingscheques (nog) niet. Wel kan je er als Vlaamse of Brusselse werknemer erkende opleidingsinstituten vinden.