Lam Gods in De drie torens (Gent)

Wie vandaag in de Sint-Baafskathedraal drie euro neertelt om 'De Aanbidding van het Lam Gods' te bewonderen in de doopkapel, is zich zelden bewust van het voorrecht dat hem te beurt valt. Zoals het veelluik vandaag staat opgesteld, volledig opengeklapt, werd het oorspronkelijk immers zelden gezien. Enkel op bijzondere feestdagen, zoals Kerstmis en Pasen, werd het werk in al zijn glorie aan de wereld getoond. De rest van de tijd waren enkel de panelen die zich nu achteraan het werk bevinden zichtbaar.

Dit meesterwerk van de gebroeders Jan en Hubert van Eyck, afgewerkt in 1432, stelt de aanbidding van het Lam Gods voor. Op de onderste zijpanelen zie je dan ook de verschillende personages die op weg zijn naar het Lam: de rechtvaardige rechters, de ridders van Christus, de kluizenaars en de pelgrims. Boven het Lam torent het beeld van Christus op zijn troon, geflankeerd door Maria en Johannes de Doper, enkele engelen en aan de uiteinden Adam en Eva.

Bij bezichtiging van het werk, moet de bezoeker naar de achterzijde van het veelluik lopen om een idee te krijgen van hoe het er gesloten uitzag. Op deze panelen zijn onder meer de schenkers van het werk afgebeeld, Josef Vijdt en Elizabeth Borluut, samen met de beelden van Johannes de Doper en Johannes de Apostel en enkele engelen.

Het Lam Gods wordt alom aanvaard als één van de belangrijkste werken uit de geschiedenis van de schilderkunst. Qua kleurgeving, details en concept blinkt het uit boven zowat alle andere werken uit dezelfde periode. Hoe langer je naar het werk kijkt, hoe meer je ontdekt en blijft ontdekken.

Behalve het mysterie van het Lam Gods, vormt dit meesterwerk ook het voorwerp van een ander mysterie, namelijk de diefstal van de Rechtvaardige Rechters, het paneel uiterst links onderaan. Dit paneel werd in 1934 uit de kerk ontvreemd en is sindsdien spoorloos. De zoektocht naar de Rechtvaardige Rechters is in Gent trouwens uitgegroeid tot een heuse volkssport.