Het Forum Romanum (Latijn voor Romeins marktplein) was in de oudheid het centrum van Rome. Het forum was in de gloriedagen van het Romeinse Rijk zowel het politieke, juridische, religieuze en commerciële centrum van de stad.
Van oorsprong was het Forum Romanum een open vlakte tussen de heuvels Capitool, Palatijn, Velia en Esquilijn. Er ontsprong een natuurlijke bron en er liep een beek doorheen, de Velabrum, die uitmondde in een moerasachtig gebied bij de Tiber. De beek stroomde uit de dalen van de verderop gelegen heuvels Quirinaal, Viminaal, Oppius en Cispius, en kruiste het forum van het noorden naar het zuiden. De Velabrum werd op bij het forum verder gevoed door diverse bronnen en stroompjes, waarvan de belangrijkste op de Velia lag. De lager gelegen delen van het dal waren drassig en overstroomden regelmatig.
