De Veluwe
Grote delen van de Veluwe bestaan uit stuwwallen, die zo'n 150.000 jaar geleden ontstaan zijn in de voorlaatste ijstijd, het Saalien. Voorafgaand aan de ijsbedekking hadden grote rivieren daar dikke lagen zand en grind met dunnere lagen klei afgezet. Deze afzettingen zijn gevormd door de Rijn en Maas, maar ook door rivieren vanuit het oosten (onder andere door het zogenaamde eridanos riviersysteem). Toen in het Saalien, het ijs tot dit deel van Nederland oprukte werden deze rivierafzettingen opgestuwd in hoge stuwwallen, zoals op de Veluwe.

In het zuiden van de Veluwe, bij Schaarsbergen, ontstond aan de voorkant van het ijs een grote sandrvlakte door sediment uit het smeltwater. Op deze sandrs zijn ook zwerfkeien te vinden die meegespoeld zijn met het smeltwater uit de ijskap. Ten zuiden van Harderwijk en bij Nunspeet ontstond tussen het ijs en de gevormde stuwwallen een glaciaal meer, waar zandige en kleiige glaciolacustriene afzettingen gevormd waren.[1]

In de laatste ijstijd (het Weichselien) kwamen de gletsjers niet tot in Nederland, maar was de bodem wel permanent bevroren (permafrost). Door de toen heersende harde winden werden lagen dekzand afgezet, met name aan de flanken van de Veluwe. Bovenop de Veluwe vond erosie plaats in deze koude periode. Door de aanwezigheid van permafrost in het voorjaar kon smeltwater van de sneeuw niet makkelijk in de ondergrond infiltreren. Het gevolg was dat het water zich ging concentreren in stromen en de ondergrond ging eroderen waardoor de sneeuwsmeltwaterdalen (of droge dalen) gevormd werden.

Toen het klimaat warmer werd, in het Holoceen, raakte de Veluwe bebost. In de Middeleeuwen zorgde zowel grootschalige boskap voor de ijzerindustrie[2] als intensieve landbouw ervoor dat de wind vat kreeg op de arme zandgronden. Hierdoor ontstonden grote zandverstuivingen en werden er stuifduinen gevormd. Door de boskap is er geen oerbos bewaard gebleven, een groot deel van de huidige Veluwse bossen is aangeplant ten gunste van de houtproductie.  
Het uur in De Veluwe: Brussel / Amsterdam:00:24 - De veluwe: 00:24

Hoteldeals De Veluwe

De Veluwe heeft enkele leuke boutique hotels maar ook een ruime keuze aan budgethotels of luxeverblijven? Bekijk hier de beschikbare accommodaties

De Hoge Veluwe Nationale park

Het natuurgebied is gelegen op de zandgronden van de Veluwe, dekzanden die ontstaan zijn uit een morene achtergelaten in de voorlaatste ijstijd,

Kröller-Müller Museum

Het Kröller-Müller Museum is een museum voor moderne kunst, gelegen in het Nationaal Park De Hoge Veluwe te Otterlo in de Nederlandse provincie Gelderland.

Gratis reisgids + wandelingen

Je eigen Gelderland reisgids met activiteiten en bezienswaardigheden? Je kan deze reisgids gratis downloaden en online beheren. We hebben ook meer dan 150 wandelingen!

Veluwezoom Nationaal Park

De Veluwezoom is het oudste Nederlandse Nationale Park. Het Nationaal Park Veluwezoom is eigendom van de Vereniging van Natuurmonumenten. Het is

Bungalowpark Hoenderloo

Midden op de Veluwe, halverwege Apeldoorn en Arnhem, vindt u Bungalowpark Hoenderloo. Dit bosrijke park is ruim opgezet zodat uw rust, ruimte en

DroomPark Bad Hulckesteijn

DroomPark Bad Hulckesteijn is een totaal vernieuwd recreatiepark, direct gelegen aan het prachtige water van het Nijkerkernauw op de Veluwe. Het

Droompark De Zanding

DroomPark De Zanding biedt u eindeloos veel mogelijkheden voor een heerlijke vakantie op de Veluwe, waar altijd wel wat te doen is! Het park ligt

Reeënberg

Trek je bergschoenen maar aan, want wandelen in natuurgebied Reeënberg betekent flink klimmen en dalen! De natuur van ‘Klein Zwitserland’ is aardig

Deelerwoud

Het Deelerwoud heeft alles wat de Veluwe aantrekkelijk maakt: uitgestrekte bossen en eindeloze heidevelden in een glooiend landschap, waar je heerlijk

Hoeve Delle

In de buurt van Loenen ligt natuurgebied Hoeve Delle. Je kunt er in alle rust genieten van de natuur. In Hoeve Delle wandel je door stuifzandgebied

Landal Coldenhove

In de dennen- en loofbossen van Landal Coldenhove zie je volop eekhoorns, konijnen en wild. Eerbeek biedt natuur in overvloed en je zit zo in Burgers'

Leuvenumse bossen

Wandelen, fietsen of paardrijden, of gewoon even uitwaaien met het hele gezin: je kunt het allemaal in de Leuvenumse Bossen. In dit natuurgebied

Loenense Enk

De akkers en graslanden in dit stuk natuur vormen samen de Loenense Enk. Het woord 'enk' verwijst naar de (vroeger gemeenschappelijke) bouwlanden

Natuurgebied Wolfheze

Even ten zuiden van het dorp Wolfheze ligt het gelijknamige natuurgebied. Het is bijzonder vanwege zijn cultuurhistorie: hier liggen duizenden jaren

Ramenberg

Natuurgebied Ramenberg bij Loenen biedt voor elk wat wils. Je wandelt dwars door bos- en heidegebied. De Ramenberg waar het natuurgebied naar vernoemd

Steilhul

Steilhul is een oud markebos, wat betekent dat het vroeger gemeenschappelijk bezit was van het nabijgelegen dorp Loenen. Het werd beheerd als wild-