Kois zijn erg sociale dieren die het gezelschap van soortgenoten nodig hebben. Ook de mens verdragen ze erg goed: ze eten uit je hand en je kan ze aaien. Wij leggen je uit waarop je moet letten als je kois koopt en hoe je ze voert.
Karpers met een uitzonderlijk kleurenpalet
Veelkleurige kois maken deel uit van de karperfamilie. Als koikarpers klein zijn, hebben ze nog niet zo’n uitgebreid kleurenpalet, men verwisselt hen zelfs met goudvissen. Pas later ontwikkelen de uitzonderlijke kleurencombinaties zich. Tot nu toe zijn er zo’n 120 kleurenvariaties bekend.
Waaraan herken je koikarpers? Typisch zijn de baarden of tastorganen waarmee ze hun voedsel op de bodem zoeken en opnemen. Een koi heeft zowel twee grote als twee kleine baarden, meer bepaald opzij van de bek.
Koop niet eender waar koikarpers
Soms komt men op beurzen of tentoonstellingen in de verleiding om koikarpers te kopen. Toch doe je dat beter niet. Het is namelijk niet zo goed gesteld met de hygiëne van de bassins op dergelijke evenementen. Daardoor is het mogelijk dat je samen met een nieuwe koi virussen en bacteriën in je vijver introduceert. In het slechtste geval leidt dat tot het uitsterven van je hele viscollectie.
Kwaliteitsvolle kois vind je niet zomaar in de een of andere dierenwinkel, maar bij een gespecialiseerde vakhandelaar. Ga eerst op zoek naar een goede vakhandelaar en blijf vervolgens daar je aankopen doen. Zo ben je er zeker van dat je met de kois geen verschillende bacteriën in je vijver krijgt.
Checklist voor het beoordelen van vakhandelaars:
-
Verkoopt de handelaar alleen maar kois die rechtstreeks uit Japan geïmporteerd worden?
-
Beschikt de handelaar over voldoende gespecialiseerde kennis: over koivijvers, de verzorging, gezondheid en het kweken van koikarpers?
-
Heeft de handelaar propere bassins met helder water?
-
Verkoopt hij gezonde kois zonder wonden?
-
Beschikt de handelaar over een apart quarantainebassin voor net geïmporteerde vissen?
-
Verkoopt hij permanent koikarpers of is het een seizoensproduct?
-
Verkoopt hij ook koivoer en vijvertoebehoren zoals filters?
De beste periode om nieuwe kois te kopen is trouwens de lente.
Koop kois op basis van criteria
Sommige mensen kopen een bepaalde koi louter vanwege zijn kleurenpatroon. Beter is het om met meer aspecten rekening te houden. Je wil je vijvers immers ook bevolken met gezonde koikarpers die zich goed voelen in hun habitat. Beoordeel koikarpers altijd bij daglicht in helder water, dan vallen zowel de sterke als de zwakke punten beter op:
Een overzicht van de criteria:
-
Koop Japanse koikarpers. De Japanse exemplaren zijn kleurechter en van betere kwaliteit dankzij de erg goede kweek- en selectiemethodes. Vergeet niet dat men in Japan al het langst bezig is met de professionele kweek van koikarpers. Kois van elders zijn meestal meer gedrongen qua vorm, meer gestippeld in plaats van met kleurvlakken en veranderlijk tijdens de groei.
-
Koop alleen maar koikarpers groter dan vijftien centimeter. Waarom? In de eerste plaats veranderen kleinere kois nog vaak van kleur met niet zo aantrekkelijk stippen als gevolg. Verder kan je niet zo goed zien of kleine koikarpers verwondingen hebben, iets wat vaker gebeurt met kleine dan met grote kois. Zo leidt het transport vaak tot beschadigde kieuwen. Ten slotte is het erg moeilijk om kleinere soorten in je tuinvijver te laten overwinteren. Je zal dan een speciaal winteronderkomen moeten hebben.
-
Vul je vijver met koikarpers die min of meer een gelijkaardig grootte hebben. De grootte bepaalt namelijk het gedrag: grote kois zijn rustiger dan kleine. Meer nog, het levendige gezwem en geduik van kleintjes kan grote kois onrustig en gestresseerd maken.
-
Kies voor een gemengde populatie mannetjes en vrouwtjes. Als rijpe vrouwtjes geen kuit kunnen schieten vanwege het gebrek aan mannetjes, is het mogelijk dat de eitjes verstenen, wat tot ziekte kan leiden.
-
Informeer je goed over de leeftijd en het geslacht van de kois. Vrouwtjes staan hoger aangeschreven vanwege hun betere vorm, groei en grootte.
-
Koop alleen gezonde vissen. Hoe weet je dat? Controleer de kois eerst op beschadigingen, openstaande schubben, zweren, schimmel... Kijk of de kieuwen een goede doorbloeding hebben. Check de reacties van kois: als je enkele korreltjes voer in het water gooit, zouden de vissen nieuwsgierig moeten reageren.
-
Ga voor sociale dieren, want zo zijn koikarpers van nature: ze kennen geen territioriumgedrag en voelen zich goed in gezelschap. Zondert een koi zich af, dan is er waarschijnlijk iets mee aan de hand.
-
Koop liever kwaliteitskarpers dan kois van minderwaardige kwaliteit. Bij deze laatste kunnen de kleuren na verloop van tijd veranderen.
Koikarpers voeren
Gewone vissen voeren of koikarpers voeren? Er zijn toch wel wat verschillen die we even voor je opsommen.
-
Welke ingrediënten moeten zeker in koivoer zitten? Tarwe(kiemen), maïs, vismeel, sojabonen, gedroogde gist aangevuld met vitaminen en mineralen.
-
Welke snacks mag je daarnaast geven? Kois voeden zich met larven, insecten en plankton uit de vijver. Verder zijn ze dol op zijderupspoppen, garnalen, regenwormen en waterkreeftjes. Ook slablaadjes, havervlokken, gekookte rijst, een snee brood, meelwormen en maden kan je af en toe als tussendoortje geven.
-
Geef de voorkeur aan voer dat blijft drijven. Zo heb je er een idee van hoeveel de (verschillende) koikarpers eten.
-
Ga voor kwaliteitsvoer en bewaar dat in de best mogelijke omstandigheden, want oud, vochtig of beschimmeld voer geven is uit den boze.
-
Eens je een goed merk gevonden heb, mag je je daaraan houden. Geregeld wisselen van merk louter ter afwisseling is niet nodig.
-
In de handel vind je voer voor elk seizoen. Zo is er bijvoorbeeld zomervoer waar zeewier zoals spirulina aan toegevoegd wordt. De koikarpers krijgen er mooie glanzende kleuren van.
-
Geef kois vaker kleinere hoeveelheden voer. Koikarpers hebben namelijk geen maag.
-
Geef die hoeveelheid voer die ze in vijf minuten kunnen verorberen. Alles wat na die tijd achterblijft, is eigenlijk te veel gegeven.
-
Gebruik een voerring zodat het voer niet tussen de planten belandt.
-
Pas de hoeveelheid en de soort voeding aan aan de seizoenen: in de winter wanneer de watertemperatuur onder 8°C daalt, geef je geen voer. Stijgt de watertemperatuur tot een graad of 10° in de lente, dan kan je lichte voeding geven. In de zomer stijgt de watertemperatuur boven 18°C uit, dan hebben kois meer voer met veel proteïne nodig. Korten de dagen in de herfst, dan is het weer tijd voor minder en minder rijk voer. Onthoud daarbij dat hoe meer proteïne er in het voer zit, hoe beter de vissen groeien en hoe meer zuurstof ze verbruiken voor de vertering.
-
Een leuk idee voor kinderen? Voed de kois met een papfles. Vergroot wel eerst het zuiggat en vul de fles met een papje dat je van het gewone voer maakt.
Wil je je kois handtam maken? Dan moet je ze in eerste instantie niet te veel eten geven. Zorg ervoor dat ze honger hebben. Ga steeds op dezelfde plaats aan de vijver staan om het voer uit je hand aan te bieden. Als ze maar genoeg honger hebben, leren ze het wel. Als je steeds op dezelfde manier naar de vijver wandelt, herkennen de vissen op den duur je bewegingen. Ze zullen je dan opwachten!
Meer lezen over aangepaste vijvers voor koikarpers? Lees het artikel Koivijvers, aangepast aan de noden van koikarpers.