Zeche Zollverein + sculpturenpark in Essen (Nordrhein-Westfalen)
De Kolenmijn en industriecomplex Zeche Zollverein in Essen staat sinds 2001 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. In 1986 werd het werk in de mijnen stopgezet.
In 2010, toen het Ruhrgebied Culturele hoofdstad van Europa was, was het terrein van de voormalige mijn het middelpunt van de activiteiten. De kolenmijn is opgenomen in de Route der Industriekultur, die langs industriële bezienswaardigheden in het Ruhrgebied gaat.
Skulpturenpark Zollverein is een beeldenpark met werken van de Duitse beeldhouwer Ulrich Rückriem.
Het beeldenpark is aangelegd op een afgeplatte Halde tussen schacht XII en de cokesfabriek van de in 1986 stilgelegde kolenmijn Zeche Zollverein