Station Ronse in Ronse (Vlaamse Ardennen)

In 1857 werd de spoorwegonderneming Compagnie du chemin de fer Hainaut et Flandres opgericht met als doel het bouwen van een spoorlijn tussen Gent en de Borinage teneinde de steenkool uit de Borinage via de haven van Gent te kunnen verschepen. Datzelfde jaar nog kwam de sectie De Pinte-Oudenaarde gereed, 3 jaar later (op 1 september 1861) werd ook de verlenging naar Saint-Ghislain (over Ronse) ingehuldigd. De stations op de lijn kregen min of meer gelijkaardige ontwerpen mee. Te Ronse betrof het een eenvoudig bakstenen gebouw bestaande uit 3 delen: één hoog middendeel (twee verdiepingen) geflankeerd door twee lagere vleugels bestaande uit slecht één bouwlaag en één travee.


Station van Ronse op zijn vroegere locatie op 't Zand in Brugge rond 1840
Het stationsgebouwtje werd al gauw te klein en vervanging drong zich op. In Brugge zat men op hetzelfde moment met een analoog probleem. Het aldaar aanwezige, in 1844 opgetrokken classicistische station (ontworpen door Auguste Payen) kon de alsmaar toenemende reizigersstroom niet meer aan. Om ontwerp- en materiaalkosten te sparen werd besloten het Brugse station "te verplaatsen" naar Ronse. Dit geschiedde in 1879: het gebouw werd steen voor steen gedemonteerd, op de trein naar Ronse geladen en daar terug heropgebouwd. Vermeldenswaardig is dat men hierbij een kapitale fout gemaakt heeft: waar de voorgevel in Brugge nog op de straatkant uitgaf, kijkt het nu uit op de sporen. Het station is dus in vergelijking met haar vroegere situatie 180° om haar as gedraaid, doch dit valt niet echt op omdat beide gevels er gelijkaardig uitzien. In 1881 werd het gebouw er ingehuldigd.[2]
De binnenzijde van het gebouw werd meerdere keren ingrijpend gerenoveerd, de laatste keer gebeurde dit in 1959. Rechts van het station verrees in 1905, in gelijkaardige stijl, een telefoon- en telegraafgebouw. In 1931 voegde men hieraan een bouwlaag toe. Links, op de locatie van het eerste station, kan men de voormalige goederenloods terugvinden. Kenmerkend is de lengte (maar liefst 20 traveeën), het werd in 1924 uitgetekend door architect V. Dupont. De gehele site geniet sinds 1999 het statuut van beschermd monument.
Ronse telt 3 sporen verdeeld over 2 perrons (1 eilandperron en 1 flankperron). Omdat Ronse terminus is en slechts 1 trein per uur het station aandoet kiest men er bijna altijd voor op het eerste spoor te halteren. In de spits wordt ook spoor 3 gebruikt. Om sporen 2 en 3 te gebruiken dient de reiziger de sporen gelijkvloers te kruisen. Dit is waarschijnlijk de reden waarom spoor 1 de algehele voorkeur geniet. Vroeger beschikte het station over een heuse bundel, de restanten hiervan zijn nog duidelijk waarneembaar (onder meer de "verloren" perronverlichting in de lege ruimte naast het stationscomplex).
Ronse beschikt over een overdekt busstation, hier vertrekken niet alleen bussen van De Lijn (voorste perrons) maar ook van TEC (achterste perrons). In de buurt van deze busterminal kan men ook de stationsparking terugvinden. Deze telt een negentigtal plaatsen maar staat erg vaak volzet, mede door het feit dat ook busgebruikers deze parking gretig gebruiken. De fietsenstalling is tussen het stationsgebouw en de goederenloods geprangd, er is ruimte voor ongeveer 75 tweewielers.