Sint-Romboutskathedraal in Mechelen (Scheldeland: Denderstreek en Rupel)

De kathedraal is gewijd aan de Ierse missionaris Sint-Rombout of Rumoldus. Het gebouw is een driebeukige kruiskerk waarvan de bouw startte in de 13e eeuw. In die tijd werden het dwarsschip, het schip en drie traveeën van het koor gebouwd. De kerk werd in 1312 gewijd. Zij had de functie van een collegiale kerk.
Rond 1335 begon een nieuwe bouwcampagne, waarbij de middenbeuk hoger werd opgetrokken en het koor verder werd vergroot. Er werd een kooromgang met zeven straalkapellen bij gebouwd. Mogelijk is deze aanbouw ontworpen door bouwmeester Jean d'Oisy. Het gewelf van het koor was in 1451 gereed. Vervolgens ging alle aandacht uit naar de bouw van de toren (zie onder). Ten slotte werden rond het jaar 1500 de kapellen aan de noordelijke schipzijbeuk toegevoegd.
In 1559 werd het bisdom Mechelen opgericht. De Sint-Romboutskerk werd toen bevorderd tot kathedraal. Tijdens de godsdienstoorlogen in de 16e eeuw is veel van het oude meubilair en het zilverwerk verloren gegaan. Bij de Engelse furie in 1580 werd de inboedel verwoest. Het gebeente van Sint-Rombout, de patroonheilige van de stad, werd verstrooid maar weer verzameld door de vrome bevolking. Tijdens het Calvinistische bewind tussen 1580 en 1585 werd de kerk voor de protestantse eredienst gebruikt en werd alles wat aan de Roomse eredienst herinnerde verwijderd. Op 4 augustus 1585 kon de kerk gereconcilieerd worden.
Ook bij de inval van de Fransen in 1792 en 1794 ging een deel van de zilverschat verloren. De toren werd tijdens de Eerste Wereldoorlog zwaar beschadigd door een Duits artilleriebombardement, nadat Belgische militairen ondanks een Duits ultimatum vanaf de toren met vlaggen signalen bleven geven naar het Fort van Walem. In 1972 richtte een brand opnieuw grote schade aan.
De gedeelten van de kerk die vanaf de 14e eeuw tot stand kwamen, gelden als het vroegste voorbeeld van de Brabantse gotiek. De hier toegepaste stijl kreeg navolging, onder meer in de vormgeving van het koor van de Sint-Gummaruskerk in Lier.

Het hoofdaltaar werd in 1665 uitgevoerd door Lucas Faydherbe. Deze beeldhouwer had een belangrijk aandeel in de barokke aankleding van de kathedraal. Van zijn hand is onder meer het grafmonument voor aartsbisschop Andreas Cruesen, links van het hoofdaltaar. Er bevinden zich nog verscheidene andere grafmonumenten van aartsbisschoppen in de kathedraal, onder meer van Matthias Hovius.
In de kerk bevindt zich het schilderij Christus aan het kruis van Antoon van Dyck uit 1630, afkomstig uit de Minderbroederskerk. Andere schilderijen zijn onder meer van Abraham Janssens, Gaspard de Crayer en Michiel Coxcie.