Groenblijvende struik
Nerium oleander wordt in de volksmond afgekort tot oleander. Deze benaming is een samentrekking van olea of olijf en andreios of mannelijk, krachtig. De sierplant behoort tot de maagdenpalmenfamilie of Apogynaceae.
Oorspronkelijk droeg de donkergroenblijvende struik met leerachtige en lancetvormige bladeren enkel vijfslippige roze bloemen. Door kruisingen zijn er momenteel exemplaren verkrijgbaar met witte, rozerode, rode, gele of witte bloemen, zowel enkelbloemig als dubbelbloemig.
Mediterrane bloeier
De gebieden rond de Middellandse Zee vormen het habitat van oleander. Je treft de struik er vooral aan in de nabijheid van water, ook al is het helemaal geen waterplant. Daar bereikt hij gemakkelijk hoogtes van vier à vijf meter. Bloeien doet hij de hele zomer lang tot ver in het najaar.
Kind- en dieronvriendelijke plant
Opgepast! Je herinnert je misschien nog de film White Oleander waarbij het hoofdpersonage een oleander als moordwapen gebruikt. Alle delen van de oleander zijn giftig en ervan eten kan dodelijk zijn. Ook bij het snoeien of stekken moet je goed opletten. Draag beschermende handschoenen en reinig het gereedschap goed na gebruik.
Oleander maakt het insecten moeilijk om nectar te zuigen uit de plant. De meeldraden groeien over de stempel van de plant. Alleen een insect met een lange tong slaagt erin om nectar te bemachtigen. Die lange tong moet hij vervolgens met een ruk terugtrekken. Lukt dit niet, dan sterft het insect. Veel zwakke insecten zijn het slachtoffer hiervan.
Oleander in onze streken houden
Bij ons kan je oleander niet in volle grond planten. Het is een solitaire kuipplant die je op je terras of balkon kan plaatsen vanaf mei of juni, afhankelijk van de weersomstandigheden. In een pot wordt de struik maximum twee meter hoog.
Hoe zonniger hij staat, hoe meer bloemen hij draagt. Rekening houdend met zijn natuurlijke vindplaats plaats je de struik best in de nabijheid van een vijver. Daar is de luchtvochtigheid hoger en blijven de bladeren mooi donkergroen in plaats van lichtgroen of gelig.
Oleander overwinteren
Op het einde van de herfst moet je de struik binnenhalen. Zoek een koele en goed geventileerde plek uit voor de struik waar veel licht binnenvalt. De overwinteringsplaats binnenshuis moet koel zijn, maar de temperatuur mag niet onder 5 tot 10°C dalen. Oudere en sterkere planten verdragen weliswaar enkele graden vorst.
Vergeleken met de zomerperiode heeft oleander in de koude wintermaanden erg weinig water nodig en geen mest. De wortelkluit mag wel niet helemaal opdrogen.
Oleander in de lente
Als het voorjaar aantreedt en de temperatuur zachtjes stijgt, mag je de plant af en toe besproeien, maar hij blijft nog steeds op zijn overwinteringsplaats staan.
Dit is de ideale periode om oleander te verpotten. Jonge struiken moet je elk jaar verpotten. Bij oude planten is om de drie à vier jaar voldoende; ververs wel elk jaar de bovenste grondlaag of pas wortelsnoei toe. Qua potmedium kies je best een leem- of kleihoudend grondmengsel dat niet zuur is en voldoende voedingsstoffen bevat. Voeg dus een eerste dosis meststoffen toe en geef vanaf de lente geregeld extra voedingsstoffen.
Oleander in de zomer
Oleander heeft veel licht en warmte nodig voor een mooie, weelderige bloei. Daarom doet de plant het ontzettend goed in een kas met een glazen of doorzichtig kunststof dak.
Geef op warme zomerdagen veel water aan de struik. Grote planten drinken met gemak tien liter per dag, als het warm is. Verdeel het water over twee gietbeurten, één ’s morgens en één ’s avonds. Geef bij voorkeur lauw water.
Op natte en regenachtige dagen zal oleander heel wat minder water verdampen. Een goede afwatering is dan belangrijk. Als de wortels voortdurend nat staan, riskeer je wortelrot en bladval.
Vermeerderen via stekken
Oleander kan je gemakkelijk stekken tussen juni en september. Snij de stek af onder een oogpaar en gebruik daarbij een scherp mes. Je kan vermeerderen in stekgrond met stekpoeder of in water.
Als het warm is, begint de beworteling van de stek binnen enkele weken. Daarna mag je de stek verpotten in het grondmengsel dat hierboven beschreven is. Met toppen zorg je voor meerdere vertakkingen.
Snoeien hoeft niet
Oleander hoef je niet te snoeien. Het mag wel: als de plant bijvoorbeeld te groot wordt of als je meerdere vertakkingen wil.
Uitgebloeide bloemtakken hoef je niet weg te knippen, want de eerstvolgende jaren kan de plant opnieuw bloeien op dezelfde takken. Wacht dus tot de takken vanzelf verdrogen, dan kan je ze gemakkelijk afbreken.
