Zelf prinsessenbonen kweken in je groentetuin?

Prinsessenbonen = Franse bonen = sperziebonen = slabonen

De voorouders van de moderne prinsessenbonen ontsproten in Zuid- en Centraal-Amerika, waar de bonen al sinds de oudheid geteeld werden. Na de Spaanse verovering werden de prinsessenbonen overgebracht naar Europa. Omdat men de boontjes in het Europese continent op dezelfde manier als asperges bereidde, namelijk met boter en nootmuskaat, kregen ze de naam aspergiebonen, wat al snel afgekort werd tot sperziebonen. Dit is echter niet de enige benaming waaronder deze peulvrucht bekend is: andere benamingen zijn Franse bonen en slabonen.

Verfijnde prinsessenbonen

Franse bonen zijn kleiner dan de gebruikelijke groene bonen. Ze hebben zachte fluweelachtige peulen met erg kleine zaadjes binnenin. Wat de smaak betreft, zijn ze zoet, zacht en toch heerlijk knapperig. Deze voedzame groente kan je erg gemakkelijk zelf telen, waardoor ze zeker een plaatsje verdient in je moestuin.

Klimaateisen voor prinsessenbonen

Aangezien prinsessenbonen afkomstig zijn uit een tropisch klimaat, hebben ze behoefte aan een warme ondergrond voor het kiemen en groeien. De kleinste nachtvorst zal hen beschadigen. Daarom mag je Franse bonen nooit te vroeg op het jaar in volle grond planten: als de zaden al ontkiemen, zullen ze erg zwakke planten voortbrengen. Daarnaast geven Franse boontjes de voorkeur aan een zonnige beschutte plaats waar ze beschermd zijn tegen koude winden.

Bodemeisen voor prinsessenbonen

In principe kan je prinsessenbonen op eender welke bodemsoort telen; het beste resultaat verkrijg je echter als je ze kweekt op een lichte, humusachtige en niet te zure ondergrond. Ze zullen dan erg snel groeien en in augustus grote gewassen opleveren met heerlijke boontjes.

Zorg ervoor dat de grond nooit uitdroogt. Bonen vragen een ondergrond die voldoende vochtig blijft, vooral vlak na de bloei. Een te natte bodem is echter eveneens nefast want dan rot het zaad en later zorgt zuurstofgebrek voor afstervende wortels. Het is een goed idee om mulch te strooien rond de jonge plantjes: gemaaid gras bijvoorbeeld op voorwaarde dat je je gazon niet behandelt met chemicaliën. Zo voorkom je dat er al te veel onkruid groeit tussen de bonenplanten en dat de ondergrond uitdroogt.

Kies een plaats uit in je moestuin waar geen spinazie geteeld werd. De resten hiervan vormen de ideale plaats voor de vermeerdering van de bonenvlieg, die kieming van het zaad tegengaat.

Een rijke bodem met veel organisch materiaal, daar houden bonen van. Aangezien ze een diep wortelsysteem hebben, meng je anderhalve spade diep best compost en ander organisch materiaal in de ondergrond. Het beste is de bodem een maand van te voren voorbereiden op het zaaien.

Prinsessenbonen zaaien

Vanwege de klimatologisch eisen zaai je Franse bonen best tussen half mei en half juni in volle grond. Wil je sneller kunnen genieten van Franse boontjes, dan moet je ze beschermd onder glas zaaien of in een kweekbak binnenshuis vanaf begin april.    

Tips:

• Zaai bonen op een afstand van 15 centimeter. Drie weken later kan je ze verspenen met een onderlinge afstand van 30 centimeter.
• Zaai ze 5 centimeter diep.
• Wil je meerdere rijen zaaien, houd dan een afstand van 1 meter aan tussen de rijen.
• Na het zaaien geef je het bed water, maar verdrink daarbij de zaadjes niet.
• Plant zaailingen op een afstand van 30 centimeter.

Prinsessenbonen oogsten

Na ongeveer 50 à 60 dagen zijn de prinsessenbonen klaar om geoogst te worden. Hoe jonger de bonen zijn als je ze plukt, hoe lekkerder de smaak. Let op want de lengte van de boontjes geeft niet aan of ze plukrijp zijn, kijk vooral naar de textuur van de bonen: een ietwat grove textuur is ideaal. Afhankelijk van het zaaitijdstip kan je ze vanaf midden juli tot in oktober oogsten. Erg vroeg gezaaide boontjes kan je zelfs midden juni al oogsten.

Om zoveel mogelijk boontjes te kunnen oogsten, moet je de boontjes regelmatig plukken omdat dit de plant stimuleert om nieuwe bonen aan te maken.

Eet de prinsessenboontjes zo snel mogelijk na het oogsten, want de peulen drogen uit zodra je ze plukt: na enkele uren worden ze slap en buigzaam.  

Variëteiten bij prinsessenbonen

Er zijn veel verschillende soorten prinsessenbonen. Erg gemakkelijk om te kweken zijn de struikvariëteiten die geen stokken nodig hebben om aan op te klimmen. Het gewicht van de peulen kan de ranken echter over de grond doen slepen, waardoor ze slakken en andere beestjes aantrekken. Je bindt ze dus best vast aan een korte bamboestok.

Daarnaast zijn er ook Franse klim- of staakbonen die bijna 2 meter hoog kunnen worden en zeker ondersteuning nodig hebben. Je voorziet best een structuur waarbij de ranken zich kunnen ronddraaien. Kies bijvoorbeeld voor een wigwam met 4 of 5 bamboestengels die je bovenaan vastbindt. De groei bovenaan zal weliswaar een beetje druk zijn, maar deze structuur brengt goede bonenplanten voort. Het is ook een goed idee om tuindraad rond de bamboestengels te winden, zo kunnen de groeiende bonenplanten zich beter vasthechten. 

Meestal teelt men variëteiten met groene peulen, maar er zijn er ook verkrijgbaar met gele, paarse of bont geschakerde peulen. Je kiest best draadloze soorten zodat je deze niet hoeft te verwijderen: bonen afhalen zegt men in dat geval wel eens.

Dit zijn enkele klassieke groene prinsessenbonenvariëteiten:

• Tendergreen – Een vroege variëteit met ronde, groene peulen van gemiddelde lengte
• Prince – Een populaire variëteit vanwege zijn erg lekkere smaak met ovaalronde peulen
• Masterpiece – Eveneens een populaire variëteit met lange, platte peulen

Dat prinsessenboontjes helemaal niet groen moeten zijn, bewijzen deze variëteiten:

• Valdor – Een goede variëteit met goudgele, lange peulen
• Purple Queen – Een attractieve variëteit met ronde, paarse peulen die donkergroen worden als je ze kookt
• Borlotto Firetongue – Een Italiaanse klimboon met platte en roodgevlekte peulen waarbij de onderliggende groene kleur zichtbaar wordt bij het koken.