Cactussen leven van nature in warme, woestijnachtige streken. Sommige tropische cactussen groeien zelfs als epifyten op bomen. Normaal gezien hebben planten in dergelijke omstandigheden dikke, vlezige bladeren. Bij cactussen hebben die bladeren zich echter ontwikkeld tot stekels en haren om vocht vast te houden. Gewone bladeren geven immers water af door verdamping, de naalden voorkomen dat. Bovendien beschermen ze cactussen op die manier tegen dieren. De dikke stengels nemen de functie van het eigenlijke blad over, met name fotosynthese.
Water en mest geven = groeiperiode
Cactussen kan je gemakkelijk verzorgen. Ze hebben wel veel zon nodig. Zoek dus een geschikt plekje voor hen uit op een vensterbank.
Als je cactussen het hele jaar door water geeft, zullen ze niets te kort komen. Beter is het echter om periodes van droogte af te wisselen met een korte, erg natte periode. In de habitat van de cactus is er immers sprake van een natte groeiperiode en een droge bloeiperiode.
Dat wil zeggen dat je tijdens de groeiperiode ongeveer eens per drie à vier weken water geeft, waarna je de grond helemaal laat uitdrogen. De hoeveelheid water hangt af van de omgevingstemperatuur, de sterkte van het licht en de grote van de pot. Cactussen in hele kleine potjes kunnen minder water vasthouden en geef je dus best eens per twee weken water.
Tijdens de groeiperiode mag je cactussen bemesten met cactusvoeding. Volg de aanwijzingen op de verpakking voor de juiste dosering.
Bloeiperiode
Een cactus gaat bloeien na een rustperiode waarin hij weinig voeding en vocht krijgt. Daarom geef je tijdens de wintermaanden best veel minder water. Als reactie zal de cactus proberen te overleven en bloemen krijgen. Hieruit ontwikkelen de zaden zich die zijn nageslacht garanderen.
De ideale omstandigheden? Hou de cactussen koel en droog binnenshuis. De temperatuur daalt best niet onder 10° C zoals in een onverwarmde slaapkamer bijvoorbeeld. De living en keuken zijn dan weer te warm. Hoe koeler cactussen staan, hoe meer bloemen je krijgt. Geef in de winter een drietal maanden geen water en wacht tot de bloemen te voorschijn komen...
Heb je nergens een koel plekje in huis? Zorg dat je cactussen dan duidelijk het verschil tussen zomer en winter herkennen. Geef ze vanaf oktober tot maart heel weinig tot zelfs geen water. Het grondmengsel moet droog blijven.
Cactussen verpotten
Jonge cactusplanten mag je elk jaar verpotten, eens ze ouder zijn verpot je ze enkel indien het echt nodig is. Cactussen hebben trouwens niet zo’n grote potten nodig, meer nog een kleine pot bevordert de groei.
Verpotten is niet zo gemakkelijk met al die stekels. Vouw een krant op tot je een reep papier hebt. Houd de reep krantenpapier rond het bovenste deel van de stengel. Laat daarbij aan de uiteinden een stuk uitsteken zodat je een handvat hebt.
Je kan gewone potgrond gebruiken, maar je cactussen zullen zich op hun best voelen in een mengsel dat water goed afvoert:
In tuincentra kan je speciale cactusgrond kopen. Goedkoper zijn zelf samengestelde mengsels met grond en zand of leem, grind, lavagruis... Imiteer de groeiomstandigheden van de natuurlijke habitat en je cactus zal het goed doen!
Stekken
Cactusstekken wortelen erg snel. Laat ze eerst 48 uren rusten zodat ze wondweefsel vormen, daarna kan je ze zonder stekpoeder in een grondmengsel plaatsen. Omwikkel de stekken met krantenpapier om ze vast te nemen.
In het begin hebben deze stekken wel een speciaal grondmengsel nodig, namelijk turf en grind of zand en turf. Daarna, als ze wortels gevormd hebben, verpot je ze in gewone grond.
Bloeiers, speciale vormen, nachtbloeiers, boscactussen...
Een bekende bloeier is de epipyhyllum, die heel grote bloemen heeft. Cactussen zijn eigenlijk op hun mooist als ze bloeien. Hieronder volgt een lijstje met echte bloeiers, zelfs als het nog jonge plantjes zijn:
Ook zonder bloemen kunnen cactussen sierlijk zijn. Let daarom bij aankoop op de vorm: cilidervormig, bolvormig, kruipend of hangend, met haren of stekels... Bedenk dat bepaalde soorten kunnen ettelijke meters hoog worden.
Bovendien heb je naast dagbloeiers ook enkele nachtbloeiers die enkel ’s nachts hun bloemen tonen voor nachtdieren en -insecten.
Daarnaast bestaan er ook boscactussen met een iets afwijkende verzorging. Ze hebben eveneens een rustperiode van halverwege de herst tot het voorjaar. Dan moeten ze koel staan en maar af en toe water krijgen. Daarna hebben ze veel warmte en water nodig, maar in de zomer verlangen ze naar een schaduwrijk plekje buiten.
Om af te sluiten nog een interieurtip: cactussen zien er in groep heel wat beter uit dan in hun eentje!
