Geschiedenis van de Franse of formele tuin
De Franse formele tuin kent zijn oorsprong in de 16 de eeuwse Italiaanse renaissancetuinen à la Giardino di Boboli of de Boboli-tuinen in Firenze. Deze worden al gekenmerkt door buxushagen die in keurige vormen gesnoeid werden te midden van de vele cipressen en eikenbomen. Ook standbeelden krijgen een prominente plaats in de Italiaanse renaissancetuinen.
Als André Le Nôtre de opdracht krijgt om de tuin in het Franse Vaux-le-Vicomte aan te leggen naar het voorbeeld van de Italiaanse tuin, ontstaat de Franse tuinstijl. Lanen en lijnen typeren de tuin, alsook statige vijvers en fonteinen. Een belangrijke nieuwe trend vormt de parterre: formele, vlakke bloemperken omlijnd met buxus of andere strak gesnoeide hagen en symmetrisch aangeplant. De tuin valt zo in de smaak bij de Franse koning dat hij zijn tuinen in Versailles ook volgens het principe van de Franse formele tuin laat aanleggen. Tot op vandaag zijn dit de meeste bekende Franse tuinen.
Later worden de Engelse tuinen beïnvloed door de Franse landschapsstijl. Vooral bij statige Engelse huizen vormde een Franse tuin een waardige aanvulling.
Franse of formele stijl in jouw tuin?
Vaak veronderstelt men dat een formele tuin enkel past bij grote herenhuizen. Nochtans kan een formele tuin net zo charmant ogen bij een chique villa als bij een blokhut. Het is een kwestie van de juiste schaal en de juiste materialen zoeken. Zo kan je bijvoorbeeld paden aanleggen met houtsnippers of de parterre indelen met kruiden. Je bekomt dan een ander look, dan wanneer je met taxus werkt.
Klassiek design van Franse of formele tuinen
Een traditionele formele tuin bevat elementen zoals een grasveld met geometrisch gevormde plantenbedden, gesnoeide hagen, in figuren gesnoeide bomen en struiken, wandelgangen, muren... Al deze elementen worden ingedeeld volgens een raster met een centrale as die exact door het midden loopt, waardoor symmetrie en evenwicht ontstaat.
Naast natuurlijke elementen is er in een Franse tuin plaats voor artistieke elementen. Denk daarbij aan beeldhouwwerken, pergola’s, paviljoenen, zuilengalerijen...
Een typische Franse tuin heeft ten slotte ook vijvers met strakke wateroppervlaktes die alleen doorbroken worden door de waterbeweging gecreëerd door een of meerdere fonteinen.
Aanleg van Franse of formele tuinen
Een volledige Franse tuin aanleggen is doorgaans een prijzige aangelegenheid, maar laat dat je niet tegenhouden om voor deze tuinstijl te kiezen. De beplanting en de decoratieve elementen brengen aanvankelijk heel wat kosten met zich mee, maar daarna kan je dan ook jaren aan een stuk genieten van je tuin zonder veel bijkomende uitgaven. Aangezien een Franse tuin veel groenblijvende elementen bevat, heb je bovendien het hele jaar door genot van je tuin.
Je hoeft echter niet te kiezen voor de meest uitgebreide formule van de formele tuin met paadjes, beeldhouwwerken, fonteinen en plantenbedden waarbij taxus voor een strakke omlijning zorgt. Een eenvoudige formele tuin, al dan niet in slechts een deel van je tuin, met een met veel zorg ingericht bloemenbed omgeven met een gesnoeide haag of een taxusperk ogen ook al erg stijlvol, zonder dat je erg diep in je zakken moet tasten.
Onderhoud van Franse of formele tuinen
Een formele tuin is een nette en ordelijke tuin die ontworpen is met nauwkeurig geplande geometrische en symmetrische lijnen. Grasveld en heggen van een formele tuin moeten er altijd netjes gesnoeid bijliggen. Bomen, struiken, lage struiken en ander gebladerte worden met veel zorg in vorm gebracht en voortdurend getrimd.
Toch is een nauwkeurig ontworpen Franse tuin niet per se een arbeidsintensieve tuin. Als je weet dat vooral het snoeien van de heggen heel wat tijd in beslag neemt, kan je kiezen voor alternatieven die relatief weinig tuinarbeid vereisen. Dan blijft enkel het wieden over naast de klassieke grote opknapbeurten in het voorjaar en het najaar.
