Onderhoud en schoonmaak van rvs, inox of roestvast staal

Rvs, een combinatie van metalen

Voor rvs vermengt men verschillende metalen: met name ijzer, chroom - minimum 10,5% - en koolstof - maximum 1,2%, naast nikkel, titanium, koper, aluminium enzovoorts. Hierbij gaat chroom oxidatie of roestvorming tegen. De hardheid van rvs hangt af van de dosis koolstof, terwijl nikkel een niet-magnetische werking toevoegt aan de legering. De andere metalen die in veel kleinere hoeveelheden voorkomen, hebben een positieve uitwerking op het corroderen en verwerken van staal.

De aanleiding voor het eerste onderzoek naar roestvast staal gebeurde trouwens in het kader van de wapenindustrie in 1912.

Rvs, roestvast of roestvrij?

In de volksmond noemt men rvs ook wel inox of roestvrij staal in plaats van roestvast staal, maar rvs kan wel degelijk roesten. Hoe snel rvs roest, hangt af van het chroomgehalte van de legering of van de bewerkingen die rvs ondergaat. Chroom vormt namelijk een beschermend laagje chromoxide die het metaal bedekt. Bij beschadigingen kan de chromoxidelaag zichzelf herstellen bij voldoende zuurstof.

Bij bepaalde bewerkingen ontstaan echter zuurstofarme plekken op rvs waardoor de chromoxidelaag zich niet zelf kan herstellen. Het gevolg is dat er corrosie kan optreden onder invloed van aanrakingen met gassen of vloeistoffen. Men zegt ook wel dat de passieve laag chromoxide veranderd is in een actieve laag. Het passief maken gebeurt via een bad salpeterzuur.

Ook voor herstellingen kan rvs behandeld worden met salpeterzuur zodat het metaal terug beschermd is door een laagje chromoxide. Eerst ontvet men de aangetaste objecten, daarna beitst men ze met een mix van salpeter- en fluorzuur.

Professionele onderhoudsproducten voor rvs

In de handel vind je talloze producten voor het onderhouden en poetsen voor voorwerpen in rvs. De samenstelling is zo dat de passieve chromoxidelaag niet aangetast wordt en zelfs aangezet wordt tot herstellen. Je betaalt wel wat meer voor deze producten, maar je bent dan ook zeker dat het geen schadelijke uitwerking heeft op het roestvaste karakter van dit soort staal.

Lees steeds de gebruiksaanwijzing van dergelijke onderhoudsproducten. Meestal komt het erop neer dat je het oppervlak moet inspuiten met een rvs-reiniger, vervolgens inwrijven met een zachte doek en ten slotte moet je alles uitwrijven. Zo bekom je een dunne beschermlaag voor je spullen van rvs.

Huismiddeltjes en onderhoudstips voor rvs

Wij zochten voor jou op hoe je rvs kan onderhouden met huismiddeltjes. Ook waarschuwen we je voor bepaalde gebruiken van rvs met een schadelijke uitwerking.

• Meestal kan je spullen van rvs gewoon in de vaatwasmachine wassen. In bepaalde gevallen kunnen blokjes voor de vaat rvs aantasten, het betreft dan rvs van een lage kwaliteit.
• Let op met zoute of zure stoffen. Zo kan azijn of citroensap rvs aantasten. Poets rvs meteen na contact met dergelijke stoffen, anders riskeer je witte vlekjes of kuiltjes. 
• Daarnaast moet je oppassen dat rvs niet te heet wordt, dan kunnen blauwbruine strepen ontstaan die je enkel met professionele rvs-onderhoudsproducten kan verwijderen.
• Gebruik geen staalwol of schuurmiddelen die krassen achterlaten.
• Vlekken op voorwerpen van rvs verwijder je met een katoenen doekje waarop je enkele(!) druppels sla- of olijfolie laat vallen. Wrijf het voorwerp hiermee in en neem eventueel af met een droge doek.
• Aangebrande pannen van rvs krijg je terug schoon door er water in te koken met soda.
• Af en toe kan je wat ammoniak aan het water toevoegen en daarmee rvs reinigen. Gebruik daarbij een zachte doek of borstel die geen krassen achterlaat.
• Lichte vlekken verwijder je met een zachte doek die je bevochtigt en waarop je wat Cif aanbrengt. Neem het geheel wel steeds met water af na het verwijderen van de vlekken.  
• Wil je rvs bewerken, gebruik dan enkel speciaal gereedschap voor rvs. Gebruik geen materiaal voor de verwerking van ijzer of gewoon staal.
• Ook aanrakingen tussen rvs-voorwerpen en spullen van hoogwaardigere staal zijn te vermijden vanwege de risico’s op roestvlekjes.