'Ma, ik vind mijn turngerief niet.' 'Zeg, ik wil dat rood topje aandoen op dat feestje vanavond en het ligt nog bij de strijk!', 'Mama, ik wil boterhammen met choco vanmiddag, geen kaas!' Zuchtend hoor je deze uitspraken aan, terwijl je een blik werpt op de rommel die je kinderen achterlaten in huis: een badkamervloer vol handdoeken en pyjama’s en een living vol speelgoed en schoolspullen.
Gezinsvergadering
Herkenbaar? Voor velen geldt: rust in huis en huishouden is rust in het hoofd. Leer je kinderen dus hun steentje bij te dragen in het huishouden, anders is jouw werk nooit ten einde!
Als je je ergert over het huishouden en je het gevoel hebt dat je voortdurend achter je kinderen aan moet hollen om hun rommel op te ruimen, is het tijd voor verandering. Opruimen of poetsen kan je misschien wel in je eentje, maar het huis op zijn minst enkele dagen proper en opgeruimd houden, daar heb je je kinderen en partner voor nodig.
Roep daarom iedereen samen voor een gezinsvergadering. Leg eerst uit waarom jullie een vergadering houden: je wil een thuis creëren waar het niet alleen gezellig is, maar ook hygiënisch. Om dat te bereiken wil je samen afspraken maken.
Wist je dat slechts tien procent van de gezinnen afspraken maakt over een taakverdeling? Toch is zo’n verdeling goed om je kinderen te tonen dat niet alles vanzelf gaat en dat wonen in een mooi opgeruimd, gezellig huis ook het uitvoeren van bepaalde klusjes vereist.
Kalender met taakverdeling
Hoe pak je zo’n verdeling aan zonder ruzie te maken? Er zijn nu eenmaal leuke en minder leuke opdrachten. Laat je kinderen daarom een lijstje samenstellen met twee kolommen: één kolom met de taken die ze graag doen, één kolom met de taken die ze niet graag doen. Zorg ervoor dat elk kind zowel (meer) leuke als (minder) niet leuke taken krijgt. Of wissel de taken voldoende af. Je kan één klusje zoals de tafel dekken ook aan meerdere kids geven, zo leren ze samenwerken.
Giet de afspraken in een kalender zodat op het eerste zicht duidelijk is wie wat moet doen. Zo voorkom je heel wat discussies achteraf. Knip bijvoorbeeld de gezichtjes van de gezinsleden uit uit een foto. Verstevig ze met een plastificeermachine en bevestig velcro aan de achterkant van de gezichtjes en op de takenkalender. Zo kan je gemakkelijk taken wisselen naar de toekomst toe. Hou de kalender verder eenvoudig; jij werpt immers ook niet graag een blik in je overvolle agenda.
Als je voor jezelf een takenlijstje bijhoudt, vind je het waarschijnlijk leuk om afgewerkte taken te doorstrepen. Ook voor je kinderen is het leuk om ergens op de kalender bij te houden wat ze al gedaan hebben en wat niet. Je kan hen bijvoorbeeld bij elke geklaarde klus een (uitgeknipt kartonnen) sterretje geven om op de kalender te bevestigen. Eventueel vormen vijf sterretjes een beloning.
Jong geleerd, oud gedaan
Leer kinderen van jongs af aan kleine klusjes doen in het huishouden, maar pas wel je huis een beetje aan in functie van je kids:
Geef alles een vaste plaats in het huishouden en leg je spullen na gebruik onmiddellijk terug op dezelfde plaats. Een kwestie van zelf het goede voorbeeld te geven.
Speelgoed kan je bijvoorbeeld wegbergen in boxen in verschillende kleuren en/of werk met foto’s zodat je kinderen weten dat de gele box voor de gezelschapsspellen is, de roze voor de poppen, de blauwe voor autootjes...
Zorg voor een schoenenkastje waarbij elk kind een legplank krijgt.
Bevestig gepersonaliseerde haakjes aan de kapstok waar ze hun jas kunnen ophangen.
Plaats verschillende wasmanden volgens kleur of temperatuur als ze wat ouder zijn.
Klusjes voor kids
Hoe ouder je kinderen zijn, hoe meer verantwoordelijkheden je hen kan geven. Vanaf een jaar of acht kunnen je kinderen probleemloos deze klusjes in huis uitvoeren:
Verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen spullen:
Eigen boterhammen smeren
Eigen slaapkamer opruimen
Eigen bed opmaken
Sporttas in- en uitpakken
Kleren in de wasmand gooien: gesorteerd, met lege zakken én omgekeerd
Schoenen opbergen bij het binnenkomen
Jas ophangen bij het binnenkomen
Schoenen poetsen
Verantwoordelijkheid delen in huis:
Tafel dekken en afruimen
Afwasmachine vullen en leegmaken
Wasmachine vullen en leeg maken
Kleren op droogrek hangen
Helpen met boodschappen doen
Afstoffen
Helpen in de tuin
Huisdieren verzorgen
Ook als je kinderen jonger zijn dan acht jaar, kan je hen kleine taken geven. Kies wel makkelijke opdrachtjes uit, die niet te veel tijd in beslag nemen. Zo kan je een kleintje van een jaar of dire al vragen om zijn speelgoed op te ruimen. Een jaar later kan je hem leren om het toiletpapier bij te vullen. Als ze hier jong mee beginnen, wordt het een routine voor hen. Later moeten ze het immers ook doen, dus waarom geen jonge leerschool? Bovendien leer je je kinderen belangrijke normen en waarden aan zoals verantwoordelijkheidsgevoel, zelfstandigheid, doorzettings- en samenwerkingsvermogen.
Opvolging
Beloon je kids als ze hun taken goed vervullen. Eerst en vooral verdienen je kinderen welgemeende complimentjes: vertel waarom je waardeert wat ze doen en spreek hen daarbij met hun voornaam aan. Zo leren ze ook waardering hebben voor jou, als je bijvoorbeeld een lekkere maaltijd op tafel tovert. Geef hen liever een knuffel dan een cadeautje of snoep. Of bedenk een verrassing zoals een bezoekje aan een (binnen)speeltuin of zwembad.
Wat als je kinderen toch niet zoals afgesproken de handen uit de mouwen steken? Neem hun taken alleszins niet over. Als ze het klusje wel degelijk uitgevoerd hebben, maar het voldoet niet aan jouw wensen, doe het dan niet nogmaals over. Zo verliezen je kinderen hun motivatie, want mama is er toch om de klusjes te klaren. Bovendien zien ze het nut niet meer in van hun verantwoordelijkheden omdat jij er bent om alles op te lossen. Ook verwijten en beschuldigingen laat je liever achterwege. Humor is een prima manier om je ongenoegens te laten blijken zonder boosheid of verwijten.