November is een sombere herfstmaand met korte, natte dagen. De werkende mens ziet zijn tuin alleen in het weekend bij daglicht en kan slechts tijdens deze twee dagen in de tuin werken. Dat is niet zo erg, want er zijn geen dringende tuinklusjes. Het belangrijkste is dat je tuin klaar is voor de winter.
Onderhoud
- Je kan nog last hebben van kleine plaagdiertjes, maar ze zullen toch niet zo veel meer opduiken. Je tuin proper houden is een efficiënte manier om ze weg te houden.
- Egels of padden nestelen zich graag onder of tussen een hoop takken. Als je zo’n stapel hebt liggen en je merkt dat deze beesten hierin hun winterslaap houden, dan laat je de hoop best liggen tot in het voorjaar.
- Konijnen in de tuin? Bescherm je jonge plantjes dan extra goed. Kippengaas rond je planten bijvoorbeeld kan meestal erge schade voorkomen.
- Hark je bladeren bij elkaar.
- Zaai groenbemesters
- Zijn je schutting, pergola of ander latwerken aan herstellingen toe, dan is nu de tijd gekomen om deze uit te voeren. Er zijn minder planten en deze die er nog staan hebben hun bladeren verloren zodat je beter ziet wat je doet.
Bloembollen en -knollen
-
Lelies kun je nog planten tot het voorjaar.
-
Wil je een
Amaryllis in bloei op kerstdag, pot hem dan op in het begin van deze maand.
-
Een mulchlaag van compost, stro of droog blad kan vorstgevoelige bollen, zoals Nerine en
Agapanthus (Afrikaanse lelie) beschermen.
-
November is dé maand om
tulpen te planten. Plant ze zeker voor het einde van de maand op een zonnige plaats en bereid de grond goed voor.
Vaste planten
-
Staan er nog dode planten in je border, dan is het hoog tijd om deze te verwijderen.
-
De wortelstokken van het
lelietje-van-dalen zijn klaar om in een pot gezet te worden. Zo kan je ze weer in bloei trekken. Plaats de potten bij voorkeur in een koude kas of een serre.
-
Het is belangrijk de kroon van
vuurpijlen te beschermen tijdens koude winterdagen. Bind daarom de bladeren stevig bij elkaar. Penstemons moeten ook beschermd worden. Dat doe je met dennentaken of een kooi van kippengaas met stro erin.
-
Van november tot het einde van de winter kan je wortelstekken nemen van vaste planten.
-
Nat blad dat op je planten blijft liggen geeft je plant te weinig licht en creëert een vochtige omgeving die slakken aantrekt.
-
Blijf, indien mogelijk, je vaste planten scheuren.
-
De
kerstroos heeft eigenlijk zijn naam gestolen, want meestal bloeit hij nog niet op Kerstmis. Wil je hem sneller in bloei krijgen, bedek hem dan met een cloche of pot de plant op.
-
Dahliaknollen overleven langdurige vorst meestal niet, dus als je vorige maand je dahliaknollen nog niet hebt verwijderd moet je goed opletten. Wacht tot de stengels zwart geworden zijn door de vorst en haal de knollen uit de grond.
-
Het is belangrijk dat je nog steeds rond je rotsplanten de afgevallen bladeren verwijderd. Zoals bij andere planten houden deze bladeren het licht tegen en heb je meer kans op slakken.
-
Kwetsbare rotsplanten zijn gevoelig voor regen. Je kan ze binnen in potten plaatsen om ze daar te laten overwinteren. De meest gevoelige rotsplanten zijn de Erinus, Lewisia en de edelweiss.
Perk- en balkonplanten
-
Heb je winterharde eenjarigen in het begin van de herfst gezaaid, dan moet je het weerbericht in de gaten houden. Dreigt het erg koud te worden, bedek ze dan met een stuk vliesdoek.
-
Hebben je
knolbegonia’s gebloeid in de afgelopen zomer, dan haal je ze best binnen voor het begint te vriezen.
-
In november moet je je haasten om tweejarigen als muurbloemen,
vergeet-mij-nietjes,
madelieven en duizendschoon te planten. Ze moeten voldoende tijd krijgen om voor de winter aan te slaan.
-
Potten die te groot zijn om binnen te zetten kan je beschermen door de pot rondom te bedekken met jute of noppenfolie.
Klimplanten
-
Lange takken van klimplanten en muurheesters kunnen door het gure en winderige weer beschadigd worden. Aanbinden is een oplossing en als je ze nergens kunt aanbinden, mag je ze terugsnoeien.
-
Plant nieuwe klimplanten.
Heesters en bomen
-
Kijk na of je boombanden en -palen nog in orde zijn. Staan de boompalen nog stevig en snijden de boombanden niet in je boom?
-
Sneeuwt het, dan verwijder je best de sneeuw op coniferen en andere heesters. Zij kunnen het gewicht niet dragen en raken dan uit model of hun takken breken af.
-
Je kan in november rozen met kale wortels planten. Een goede grondvoorbereiding is onontbeerlijk.
-
Vorstgevoelige en pas geplante bomen en heesters vereisen een verhoogde bescherming tegen vorst en koude wind. Houten windschuttingen en een bescherming met stro en kippengaas zijn geen overbodige luxe.
-
Plant haagplanten en zaai bessen van heesters en bomen zoals in oktober.
-
Heb je vorige herfst houtige stekken genomen, dan zijn ze nu klaar om op hun vaste plaats in de tuin te komen. Je kan in november ook nog andere houtige stekken nemen, die dan het volgende jaar definitief geplaatst kunnen worden.
Gazon
-
Waarschijnlijk zal je in de maand november voor de laatste keer het gras moeten maaien. Geef daarna je machine een grondige opknapbeurt en laat eventueel de messen slijpen.
-
Probeer te vermijden dat je bij heel nat weer op het gazon loopt, dit kan de grond minder waterdoorlaatbaar maken.
-
Bij zacht en droog weer kan je nog steeds nieuwe zoden leggen, op voorwaarde dat de grond goed voorbereid is.
-
Verwijder zoveel mogelijk afgevallen bladeren van het gazon.
Vijver
-
Als je vorige maand de pompen en verlichting nog niet uit je vijver hebt gehaald moet je dit zeker in november doen, voor de vijver begint te bevriezen. Maak de pomp schoon en controleer of de bedrading nog geen sporen van slijtage vertoont.
-
Heb je een elektriciteitsaansluiting aan je vijver, denk er dan eens aan om een vijververwarmer te installeren. Zeker als je vissen hebt komt dat van pas.
-
Stop met het voeren van je vissen. Ze eten toch bijna niet en wat ze overlaten vervuilt je vijver.
