Kroos, schijfvormige plantjes drijvend op het wateroppervlak

Bij sommige plassen zie je het wateroppervlak niet meer, omdat het volledig bedekt is met kroos. Ook in aangelegde vijvers duikt af en toe toevallig kroos op, via dieren of andere planten. Wij willen je waarschuwen voor kroos, want het is een woekerende plant.

Groene schijfjes

Kroosplanten zijn kleine, meestal schijfvormige planten die het wateroppervlak bedekken. Men deelt deze plantjes in in drie geslachten: Lemna, Spirodela of Wolffia.

 

Dieren en kroos

Kroos belandt soms ongewild in je vijver, vooral als je in een landelijk gebied woont of in een diervriendelijke tuin. Kikkers verplaatsen zich naar andere vijvers om te gaan paren, dat is één manier om spontaan kroos te krijgen in je vijver. Verspreiding via vogels is een tweede wijze: niet alleen vogels die komen drinken in je tuin, maar ook eenden en reigers kunnen aan hun poten of veren kroos hebben hangen.

 

Opgelet met woekerende kroos

Een beetje kroos op de vijver oogt mooi, maar bedenk dat het een woekerende plant is die ontstuimig groeit. Vooral bij kleine vijvers doet kroos veel meer kwaad dan goed. Daarom raadt men aan om kroos onmiddellijk weg te scheppen van het wateroppervlak met een schepnet.

 

Zelfs als je zelf geen kroos in je vijver hebt gedaan, kan je toch last hebben van kroos. Hierboven legden we al uit hoe vogels en kikkers kroos kunnen verspreiden. Ook waterplanten die je in vijvercentra koopt, kunnen kroos bevatten. Controleer de planten die je wil kopen, daarom goed op kroos. Verwijder de kroos zo veel mogelijk of zoek kroosvrije exemplaren.

 

Soorten kroos

Enkele kroossoorten die tot het geslacht Lemna behoren:

• Eendenkroos (Lemna)
  De meest bekende vorm van kroos vormt meer ovale lichtgroene blaadjes. Deze drijven op het water waarbij de wortels onder water zitten. In de eerste plaats bieden de wortels evenwicht als het water deint of als een blaadje omgekeerd komt te liggen. In de tweede plaats zorgen ze voor de aanbreng van voedsel. Bij vermeerdering splijten de blaadjes zich.

• Bultkroos (Lemna gibba)
  Dit soort kroos heeft bijna ronde blaadjes met een diameter van een halve centimeter. Onder invloed van de zon kleurt bultkroos in de zomer rood. 

• Kleine kroos (Lemna minor)
  Deze kroossoort tref je vaak aan in stromend water met een relatief hoge zuurtegraad of op schaduwplekken. De ietwat ronde blaadjes zijn lichtgroen, tellen drie tot vijf nerven en zijn een halve centimeter lang en een drietal millimeter breed. Klein, maar sterk, want deze kroossoort is vorstbestendig.

• Puntkroos (Lemna triscula)
  Dit is kroos die niet zozeer op het water leeft, maar wel in het water als zuurstofplant. Deze soort heeft neutraal of alkalisch water nodig en is bijgevolg niet geschikt voor pas aangelegde vijvers. De blaadjes zijn niet rond, maar puntig en lancetbladig. De blaadjes van één tot drie centimeter lang hebben een middennerf en zijn transparant groen van kleur. In groep en in de schaduw doet puntkroos het goed.

Een kroossoort van het geslacht Wolffia:

• Wortelloos kroos (Wolffia arrhiza)
  Deze erg kleine kroossoort heeft lichtgroene, ronde, bolle blaadjes met een diameter van amper één millimeter.

Kroos die bij het Spirodelageslacht wordt ingedeeld:

• Veelwortelig kroos (Spirodela polyrhiza)
  Dit is kroos met platte, eivormige en generfde blaadjes. De diameter telt ongeveer één centimeter. De kleur neigt eerder naar donkergroen.

Onthoud dat als je kroos in je vijver wil, je geregeld hele hoeveelheden met een schepnet moet verwijderen, vanwege het woekerende karakter van de plant.