Verdien je niet genoeg? Vind je je job niet boeiend? Dreigen er ontslagen te vallen? Of schrikt het je af volledig zelfstandige te worden en zoek je een veilige tussenoplossing? Het statuut zelfstandige in bijberoep is dan misschien wel iets voor jou.

Sociale zekerheid
Als zelfstandige in bijberoep heb je bepaalde verplichtingen op vlak van sociale zekerheid: 

• Je moet je aansluiten bij een socialeverzekeringsfonds.
• Je moet je socialeverzekeringsfonds een bewijs leveren dat je een hoofdactiviteit uitvoert.
• Je moet sociale bijdragen betalen.
• Je moet je aansluiten bij een mutualiteit. 

Normaliter betaal je als zelfstandige bijdragen op een referte-inkomen oftewel je netto-inkomen als zelfstandige drie jaar voordien. Bij beginnende zelfstandigen kan men natuurlijk geen drie jaar teruggaan. Dan betaal je voorlopige minimumbijdragen per kwartaal (in 2006 in België: 59,78 euro) die naderhand aangepast worden op basis van je inkomen. Je kan vrijwillig meer betalen om te vermijden dat je op het einde van de rit een zware rekening in een keer moet betalen.

Na de regularisatie moet je definitieve bijdragen betalen aan het verzekeringsfonds, tenminste als je netto referte-inkomen hoger ligt dan de vrijstellingsdrempel (in 2006 in België: 1.216,97 euro). Bedraagt je geherwaardeerd referte-inkomen minder dan 47.203,12 euro, dan betaal je 19,65 procent. Tussen 47.203,12 en 69.567,99 euro betaal je 14,65 procent. Kortom de minimale bijdrage is 59,78 euro, de maximale 3.110,57 euro.

De sociale voordelen die voortvloeien uit het sociale stelsel van je hoofdactiviteit, blijf je sowieso behouden.

Stel dat je binnen het jaar het gevoel hebt dat je bijberoep tegenvalt, dan kan je bij stopzetting het RSVZ vragen om de bijdragen volledig of deels terug te betalen. Een dergelijke aanvraag zal het RSVZ wel enkel goedkeuren als je bijberoep je niet te veel inkomsten heeft opgeleverd.

Fiscus
Als zelfstandige in bijberoep met normale inkomsten, moet je regelmatig je btw aangeven en de verschuldigde btw betalen. Ook hier weer geldt een speciale regeling als de inkomsten onder een bepaald bedrag blijven. Je krijgt in dat geval een vrijstelling van btw-betaling, maar je mag dan ook geen btw meer aftrekken. Je moet wel ingeschreven blijven bij de btw, alsook elk jaar een verklaring hierover indienen. Dat geldt evenwel niet voor landbouwers in bijberoep.

Hoe berekent men je belastingen? Daarvoor cumuleert men de inkomsten van je hoofdberoep en je bijberoep. Het is dus mogelijk dat dit hogere belastingsvoeten oplevert. Als zelfstandige moet je elk trimester voorafbetalingen doen, berekend op basis van de inkomsten van je bijberoep.

Werkloos
Wat gebeurt er met je statuut, als je ontslagen wordt als loontrekkende? In bepaalde omstandigheden mag je je zelfstandig bijberoep blijven uitoefenen. Als je bijvoorbeeld drie maanden voor je ontslag al werkte als zelfstandige in bijberoep, dan is er niets aan de hand. Je krijgt eveneens een werkloosheidsuitkering voor je hoofdactiviteit, maar bij de berekening daarvan wordt wel rekening gehouden met de inkomsten uit je nevenactiviteit.

Administratie
In de eerste plaats moet je je aansluiten bij een socialeverzekeringsfonds voor zelfstandigen, binnen negentig dagen na het opstarten van je zelfstandige activiteit. Doe je dat niet, dan volgt na een aanmaning, een automatisch lidmaatschap bij de Nationale Hulpkas van het RSVZ. Je kan pas na vier jaar lidmaatschap van socialeverzekeringsfonds veranderen.

Voor de overige administratieve formaliteiten kan je een beroep doen op het Ondernemingsloket, dat een belangrijke bijdrage heeft geleverd op het vlak van administratieve vereenvoudiging.

Boekhouding
Als zelfstandige in bijberoep moet je een boekhouding bijhouden. De verplichtingen daaromtrent zijn afhankelijk van de omzet en de ondernemingsvorm. Zo zijn de eisen voor detailhandelaars en kleine ondernemingen niet zo streng.

Hoop je stiekem dat je ooit je eigen baas wordt? Heb je een leuke hobby die je gemakkelijk winstgevend kan maken? Waar wacht je nog op? Meer informatie over het statuut zelfstandige in bijberoep vind je bij UNIZO.