Ben je nerveus? Dan klopt je hart in je keel. Ben je opgewonden? Dan gaat je hart sneller slaan. En schrikken? Daarvan lijkt je hart even stil te vallen. Het hart is al eeuwenlang het symbool van het menselijke gemoed omdat het met haar ritmewisselingen kan uitdrukken wat een mens voelt.

De oude Egyptenaren geloofden dat hun hart zou worden gewogen alvorens ze naar het hiernamaals gingen. Als hun hart zwaarder woog dan de veer van de waarheid, dan moest het zijn dat ze een slecht leven hadden geleid en zouden ze geen eeuwig leven krijgen. Ook in de Bijbel staan verschillende passages waarin het hart als de plaats gezien wordt waar de geest van de mens zich schuilhoudt.

Vandaag de dag vind je het hart nog in vele spreekwoorden terug waarbij ook hart het gevoel symboliseert, denk maar aan ‘het breekt mijn hart’ of ‘ik houd mijn hart vast’ of ‘dat meen ik uit de grond van mijn hart’ of ‘ik schenk mijn hart aan haar’. Het is dan ook begrijpelijk dat het hart een symbool van liefde werd en op vele Valentijnskaartjes voorkomt.

De gestileerde vorm van het hart zoals wij het kennen, lijkt in de verste verte niet op een echt hart. Hoe dat is kunnen komen, heeft met de Middeleeuwen te maken. Daar was het verboden autopsies te doen op doden, waardoor de mensen niet wisten hoe het hart eruitzag. De middeleeuwers vertrouwden op de kennis die de oude Grieken hadden opgedaan tijdens autopsies. Er was echter een tegenspraak bij de Griekse denkers. De één dacht dat het hart drie kamers had, de andere dat het er maar twee waren. Daarom tekenden de middeleeuwers een inkeping aan de bovenkant van het hart. Toen de verlichters klaarheid in de discussie konden brengen was het symbool van het hart al veel te veel ingeburgerd om het nog te kunnen veranderen.

Tegenwoordig vervangt het symbool van het hart het woord ‘love’. Op T-shirts vind je bijvoorbeeld niet de slogan ‘I love New York’ maar ‘I ♥ New York’. In sms-taal en op internet tref je dan weer het symbool ‘<3’ aan. Je ziet er een hart in dat op zijn rechterzij ligt. Dat er een tijd komt waarbij het hartsymbool niet meer bestaat, is vooralsnog ondenkbaar.