Een koemelkallergie wordt ontwikkeld door ongeveer drie procent van de baby's en komt het meeste voor bij baby's die de fles krijgen. Logisch, want de meeste zuigelingenvoeding is gemaakt op basis van koemelk. Maar ook als je borstvoeding geeft en zelf koezuivel gebruikt, kan je baby allergisch reageren.

Oorzaken koemelkallergie
Aangezien het maag- en darmkanaal bij zuigelingen nog niet helemaal volgroeid is, wordt de voeding nog niet goed verteerd. Geheel of gedeeltelijk intacte eiwitten komen dan rechtstreeks in het lichaam. Bij de meeste baby's kan dit geen kwaad maar bij baby's met een allergie werkt het afweersysteem te heftig op sommige onverteerde eiwitten die door de darmwand passeren en worden ze herkend als niet-veilige stoffen. Het resultaat is een allergische reactie.

Borstvoeding en koemelkallergie
Moedermelk is en blijft de beste voeding voor een baby. Toch is een kindje dat borstvoeding krijgt, niet gevrijwaard van een koemelkallergie. De bestanddelen van wat je als mama eet, komen immers ook bij je kindje terecht. Vooral als je baby vatbaar is voor allergieën, is moedermelk echter aangeraden. In moedermelk zitten afweerstoffen die de allergenen al in de darm onschadelijk kunnen maken en de darmwand beschermen tegen ontstekingen. Ook bevat moedermelk stoffen die de vertering en afbraak van eiwitten stimuleren. Moedermelk zorgt er bovendien voor dat de rijping van de darm sneller verloopt.

Klachten
Een koemelkallergie kan zich uiten in verschillende klachten, die meestal beginnen in de eerste drie maanden. Ze kunnen afzonderlijk of in combinatie optreden, binnen enkele minuten na het gebruiken van voeding met koemelk of pas na een tot twee dagen.

• Maag- en darmklachten: dit gaat gepaard met hevige huilbuien. Baby's met een koemelkallergie worden dan ook vaak omschreven als huilbaby's. Zijn buikje voelt gespannen aan, hij trekt zijn beentjes op, is onrustig, is moeilijk te troosten en heeft een afwijkend slaappatroon.  Vaak is er sprake van diarree of constipatie, bloedverlies tijdens de ontlasting, reflux of braken. Kindjes gaan voedsel weigeren, drinken slecht en soms lopen ze een groeiachterstand op. Bedenk wel dat darmkrampjes ook veelvuldig voorkomen bij pasgeboren baby’s zonder dat er sprake hoeft te zijn van een voedselallergie.
  
• Huidaandoeningen zoals eczeem in het gezicht en op de wangen. Later kunnen ook plekken ontstaan op de armen, in de nek en de hals en in de holten van ellebogen en knieën. Het kindje kan last krijgen van jeuk, uitslag rond de mond, netelroos en angio-oedeem, een zwelling van bijvoorbeeld de lippen of oogleden door vochtophoping.
  
• Klachten aan de luchtwegen: een allergische reactie lokt een benauwd gevoel uit. De kindjes hebben vaak een langdurige neusverkoudheid, jeukende, tranende ogen, een oorontsteking en niesbuien. Vaak moeten ze ook aanhoudend hoesten en hebben ze ademhalingsmoeilijkheden na het eten. Ook koorts kan een symptoom zijn.

Hoe krijg je zekerheid over de koemelkallergie?
Met een eliminatie-provocatiedieet weet je zeker of je baby allergisch is aan koemelk. De bedoeling van dit dieet is dat je gedurende vier tot zes weken alle koezuivel weglaat om ze daarna opnieuw te proberen. Vraag hierbij steeds raad aan de kinderarts.

• Geef je borstvoeding? Eet dan zelf een paar weken geen koezuivelproducten meer, noch producten waar koemelk in verwerkt is.
  
• Krijgt je baby flesvoeding? Ga dan over op hypo-allergene flesvoeding. Deze melk bevat kleinere koemelkeiwitdeeltjes die niet meer herkend worden door het lichaam. De eiwitten zijn dus als het ware al voorverteerd. Hoe hoger de hydrolysatiegraad, hoe kleiner het molecuulgewicht en hoe kleiner de kans op een allergische reactie. Vaak raadt men een wei-hydrolysaat aan, omdat dit moedermelk het meest benadert.

De eliminatie gebeurt minstens tijdens vier weken, en bij klachten als eczeem zelfs zes weken. Als de klachten verminderen of verdwijnen en ze opnieuw verschijnen als je na een tijdje, onder medische supervisie, weer melkproducten probeert (provocatie), dan ben je vrijwel zeker dat je baby een koemelkallergie heeft. Anders moet naar een andere oorzaak gezocht worden.

Zijn geitenmelk of sojamelk goede alternatieven?
Flesvoeding op basis van soja wordt ontraden. De kans dat kinderen met een koemelkallergie in hun eerste levensjaar ook een soja-allergie ontwikkelen is immers erg groot. Na negen maanden tot een jaar kan je sojamelk wel introduceren.
Ook geitenmelk is geen goed alternatief. De eiwitten in geitenmelk vertonen immers veel overeenkomsten met de eiwitten in koemelk. Het lichaam kan de eiwitten dan ook herkennen als koemelkeiwitten waardoor een allergische reactie kan optreden.

Ten slotte
Veel kinderen groeien spontaan over hun voedselallergie heen als ze vier of vijf jaar oud zijn. Er kan dan weer koemelk gedronken worden zonder problemen. Een koemelkallergie kan wel een aanwijzing zijn voor het ontstaan van andere allergische aandoeningen op latere leeftijd, zoals hooikoorts of astma, maar dit is niet noodzakelijk. Wel is het van belang de allergene prikkels zo veel mogelijk te beperken.

Ontwerp zelf persoonlijke kinderkleding voor je baby!